Maral ikki yosh farzandini boqish uchun jinsiy xizmat ko‘rsatuvchi ayolga aylandi. Oilasining yagona boquvchisi bo‘lgan 38 yoshli ayol to‘rt yil oldin moliyaviy tanglik uni fohishalikka majbur qilganini aytdi.
"Shunday paytlar bo‘ldiki, bolalarimga haftalab issiq ovqat pishirishga ham, maktab anjomlari sotib olishga ham qurbim yetmasdi," deydi Maral. Uning ismi shaxsini himoya qilish maqsadida o‘zgartirilgan.
Maral Turkmanistonda keng tarqalgan qashshoqlik, ishsizlik va og‘ir oziq-ovqat tanqisligi tufayli fohishalikka majbur bo‘lgan minglab ayollardan biri.
Janubi-sharqiy Turkmang‘ala shahrida tug‘ilgan Maral Turkiyada ishlayotgan erining pul jo‘natmalariga tayanardi. Biroq, eri pul yuborishni to‘xtatib, aloqani uzgan.
Maral mahalliy bandlik markaziga murojaat qilgan, ammo ish topa olmagan. U paxta dalalarida mavsumiy ish topishga muvaffaq bo‘ldi.
Ish og‘ir va kam haq to‘lanadigan edi. Maralning aytishicha, u ijara haqini zo‘rg‘a to‘lay olgan va oilasi asosan non va choy bilan kun kechirgan.
"Menga yordam beradigan hech kim yo‘q edi. Ota-onam keksayib qolishgan, qaynonam esa betob edi," deydi Maral. "Ijtimoiy xizmatlardan bir necha bor yordam so‘radim, lekin hech qanday ko‘mak olmadim."
Turkmanistonda fohishalik taqiqlangan va aksariyat jinsiy xizmat ko‘rsatuvchi ayollar o‘z kasblarini oilalaridan yashirishga harakat qilishadi.
Maral yagona emas.
"Biz fohishalikka xohlaganimiz uchun emas, balki umidsizlik tufayli majbur bo‘ldik," deydi janubi-sharqiy Marv viloyatidagi jinsiy xizmat ko‘rsatuvchi ayol, ismi oshkor etilmasligi sharti bilan.
"Agar hukumat bizni ish bilan ta’minlaganda, hech birimiz bu yo‘lga kirmas edik," deya qo‘shimcha qiladi u.
Politsiya tomonidan foydalanilgan
Turkmanistonda fohishalik jinoyat hisoblanib, ma’muriy choralar, shu jumladan jarimalar bilan jazolanadi. Takroriy huquqbuzarlar ikki yilgacha qamoq jazosiga tortiladi.
Taqiqlangan va qoralansa-da, Turkmanistonda fohishalik ko‘p yillardan beri mavjud.
So‘nggi yillarda mamlakatda yashash xarajatlari keskin oshgani sababli fohishalik yanada keng tarqaldi, deb ma’lum qildi Marv va Lebap viloyatlarida yashovchi bir nechta jinsiy xizmat ko‘rsatuvchi ayollar va mahalliy aholi vakillari, ularning shaxsi oshkor etilmasligi sharti bilan.
Yoshroq ayollar mijozlarini asosan bar va restoranlarda topib, xizmatlari uchun 60 dan 140 dollargacha haq olishadi, deyishadi jinsiy xizmat ko‘rsatuvchilar.
Ularning so‘zlariga ko‘ra, yoshi kattaroq ayollar odatda yuk mashinalarining to‘xtash joylarida va yo‘l chorrahalarida mijoz izlashadi hamda 15 dollardan 30 dollargacha bo‘lgan ancha past narxlarni belgilashadi.
Biroq ayollar uchun ko‘plab xavflar mavjud, jumladan jinsiy yo‘l bilan yuqadigan kasalliklarni yuqtirish, zo‘ravonlik va odam savdosi qurboni bo‘lish.
"Ba’zi mijozlar oldindan kelishilgan to‘lovni to‘lashdan bosh tortishadi. Ularning ayrimlari juda qo‘pol, jismoniy va jinsiy zo‘ravonlik qilishadi, hatto bizni kaltaklashadi," dedi Lebapdagi jinsiy xizmat ko‘rsatuvchi ayol.
Jinsiy xizmat ko‘rsatuvchi ayollar, shuningdek, huquqni muhofaza qilish organlari xodimlarini fohishalik bilan shug‘ullanuvchi ayollardan foydalanish va o‘zlariga tahdid qilishda ayblashadi.
Marv va Lebapdagi bir nechta jinsiy xizmat ko‘rsatuvchi ayollar aytishicha, politsiya ko‘pincha ularni yig‘ib olib, paxta terish va hosil yig‘imi mavsumida boshqa qishloq xo‘jaligi ishlarini bajarishga majbur qiladi.
Turkmaniston hukumati muntazam ravishda talabalar, o‘qituvchilar va boshqa davlat xodimlarini paxta dalalarida ishlashga majburlaydi.
"Biz, ayniqsa, [mintaqaviy] politsiya va prokuratura idoralaridagi yuqori lavozimli amaldorlarning bosimiga duch kelamiz," deydi Marv shahridagi jinsiy xizmat ko‘rsatuvchi ayol.
"Ular bizni politsiya bo‘limiga olib borib, jarima solmasdan yoki jinoyat ishi ochmasdan qo‘yib yuborishlarini aytishadi, lekin shunday ogohlantiradilar: «Qachon so‘rasak, bizga bepul xizmat ko‘rsatishing kerak». Vaqti-vaqti bilan bizga qo‘ng‘iroq qilishadi va biz ularga bepul xizmat ko‘rsatamiz," deydi jinsiy xizmat ko‘rsatuvchi ayol.
U hech qanday amaldorning nomini aytmadi.
"Ozodlik" radiosi izoh olish uchun Marv, Lebap va poytaxt Ashxobod rasmiylariga murojaat qildi, ammo javob olmadi.
